Erken dönemde sorumluluk bilinci kazandırılmayan çocuklar, okul hayatı boyunca 

zorlanmakta ve kendisinden beklenen görev ve sorumlulukları yerine getirmede 

büyük zorluklar yaşamaktadır. Bu çocuklar ileriki dönemlerde, okul hazırlıklarını 

yapamamakta, gününü verimli planlayamamakta, zamanı iyi kullanamamakta, 

yapacağı işleri öncelik sırasına koyamamakta, ödevlerini yetiştirememekte ve 

sonuçta da var olan kapasitesini tam olarak kullanamamaktadır. Oysa sorumluluk 

bilinci kazanmış çocuklar, sorumluluktan kaçmamakta, bağımsız iş yapma gücünü 

kendinde görebilmekte, zamanı gerektiği gibi planlayarak kullanmakta ve 

programlı olarak ders çalışmakta, bunun sonucu olarak da daha başarılı 

olmaktadır.

 

Çocukta sorumluluk bilinci kazandırmak için anne-baba, çocuğa yaşına göre 

sorumluluklar verip, çocuğunu bu sorumlulukları üstlenmesi yönünde 

desteklemelidir. Çocuktan, ev işlerinde anne-babasına yardımcı olması istenerek, 

çocuğun bazı becerileri kazanması sağlanabilir. Çocuğa, küçük yaşlardan itibaren, 

eşyalarını düzenlemesi ve kullandığı eşyaları olması gereken yere koyması 

alışkanlığı verilmelidir. 

 

Bazı anne-babalar, çocuklarının yapabileceği ya da yapması gereken işleri, 

kendileri, çocukları adına yaparlar. Bunun nedeni, anne-babanın, çocuklarının o işi 

hakkı ile yerine getireceğine inanmamaları ya da çocuklarının o işi yaparak 

yorulmasını istememeleridir. Anne-babanın bu tutumu, çocuğu iş yapmaktan 

alıkoyarak, çocukta istenen türde becerilerin gelişmesini engellemektedir. 

Zamanla çocuğun kendine olan güveni de bu durumdan olumsuz etkilenmektedir. 

Çünkü sorumluluk duygusu ile özgüven birbirine paralel gelişir. Görevi mükemmel 

yerine getirmese bile çocuğun gösterdiği çaba desteklenirse, çocuk o görevi tekrar denemek için cesaretlenecektir. Deneyim sayısı arttıkça da çocuk, o 

konuda kendini daha yeterli görmeye başlayacaktır. Kendini yeterli gördüğü konu 

sayısı çoğaldıkça çocuğun özgüveni gelişir. 

 

Kuşkusuz çocuğun birincil sorumluluğu okul ile ilgili olanlardır. Çocuğun, okul 

sorumluluklarını tam olarak yerine getirebilmesi için, ailede temel sorumluluklarını 

yerine getirmesinin beklenmiş olması gerekir. Aksi taktirde çocuk daima kendi 

görevlerini anne-babasının yapmasını bekler. Son bir husus olarak, eğer anne ve 

baba kendi hayatlarında düzenli olmayı ilke edinerek, bu durumu ön planda 

tutarlarsa, çocuklarını bu yönde teşvik etmiş ve onlara düzenli olma konusunda 

olumlu model olmuş olurlar.